Te listopadowe dni nieodłącznie wiążą się dla nas z refleksją nad kruchością ludzkiego życia, nad tym co przemija i się kończy. W ciągu tego roku również i świat sportu płakał za swoimi.
Wielu z ludzi sportu odeszło przedwcześnie, m.in. z powodu trwającej wojny na Ukrainie, kilku zginęło w górach, poświęcając się życiowej pasji. Są też i wiekowi, o których osiągnięciach świat zapomniał. Wspomnijmy tych ze świata sportu, którzy nas opuścili i stanęli na mecie życia…
Końcówka minionego roku była niezwykle ciężka dla świata futbolu. 27 grudnia, tuż po Świętach Bożego Narodzenia odszedł Andrzej Iwan, wielki talent polskiej piłki. Legenda krakowskiej Wisły, choć piłkarskiego rzemiosła uczył się w Wandzie Kraków. W ekstraklasie pokazał się na tyle dobrze, że Jacek Gmoch zabrał go na finały mundialu w Argentynie. Miał ukazać pełnię swojego talentu na hiszpańskim mundialu w 1982, ale tą szansę uniemożliwiła mu kontuzja. Całe życie walczył z nałogami, przeżył cztery próby samobójcze.
Dwa dni po śmierci Andrzeja Iwana 29 grudnia w Sao Paulo odszedł Edson Arantes do Nascimento – Pele. Król futbolu, który czarował na boisku od młodości. Stał się bożyszczem Brazylijczyków, gdy jako raptem 18-letni chłopak, poprowadził Canarinhos do pierwszego w historii triumfu na Mistrzostwach Świata w 1958. Jego dwie bramki w wygranym z gospodarzami (5:2) finale można oglądać w archiwach, podziwiając niezwykłe jego umiejętności. Z kolegami z reprezentacji zdobył jeszcze dwa tytuły mistrza świata – w 1962 i 1970 roku. Przegrał 29 grudnia nierówną walkę z nowotworem jelit. Zmarł w Sao Paulo.
15 lutego brać sportowa, ale w tym przypadku brać filmowa pożegnała pięściarza wagi ciężkiej Grzegorza Skrzecza – brązowego medalistę MŚ w Monachium (1983) i ME w Warnie (1983), pięciokrotnego indywidualnego mistrza Polski, drużynowego z warszawską Gwardią. Wygrał 204 z 236 walk. Po zakończeniu kariery sportowej zagrał kilka ról epizodycznych w filmach reżyserii Olafa Lubaszenki, m.in: Chłopaki nie płaczą, e=mc2, Poranek kojota.
12 marca to Królowa Sportu – lekkoatletyka, pożegnała jedną ze swoich gwiazd – Dicka Fosbury’ego. Jako młody zawodnik skakał od dawna niemodnym stylem nożycowym z bardzo słabymi wynikami. Ale już jako absolwent Uniwersytetu Oregon wymyślił skakane tyłem do poprzeczki, co wiązał się z ryzykownym lądowaniem na plecach. Szybko jednak okazało się, że ta technika stanowi korzystne dla wyniku przenoszenie środka ciężaru ciała nad poprzeczką i wygrał tym konkurs olimpijski w Meksyku w 1968 roku (2,24 m), pokonując tym samym rywali stosujących technikę przerzutową. Niewątpliwie ta technika „flop” zrewolucjonizowała skok wzywż.
21 października zmarł Sir Robert Charlton – na szlachecki tytuł niewątpliwie zasłużył sobie wybitną grę w piłkę nożną, był znany na całym świecie ze swojego potężnego strzału i wyjątkowej skromności. W 20-letniej karierze w Manchesterze United zdobył Puchar Europu, trzy tytuły mistrza Anglii, a raz krajowy puchar. W 1958 roku przeżył katastrofę lotniczą w Monachium, w której zginęło ośmiu kolegów z Manchesteru. Od trzech lat zmagał się z demencją.
Ciężko by wymienić wszystkich, którzy opuścili świat sportu w tym roku. Ale postarajmy się też wspomnieć o zawodnikach, którzy zostali wymienieni poniżej
LISTOPAD 2022
2 listopada Wojciech Hrycak – zawodnik pierwszoligowego Zewu Świebodzin.
4 listopada Igor Sypniewski – były reprezentant Polski i legenda ŁKS-u Łódź
7 listopada Władysław Kustry – olimpijczyk z Moskwy.
11 listopada Zbigniew Cieślar – kierowca i pilot rajdowy.
13 listopada Stefan Sowa – reprezentant Polski w piłce ręcznej.
29 listopada Adam Ostrowski – polski zapaśnik, olimpijczyk z 1968, 1972, 1976 roku.
30 listopada zmarł Davide Rebellin, triumfator wielu wyścigów kolarskich. Jako amator sięgnął po wicemistrzostwo świata w 1991 roku. Włoch podczas treningu został potrącony przez ciężarówkę.
GRUDZIEŃ 2022
1 grudnia Ercole Baldini – włoski kolarz szosowy i torowy, mistrz olimpijski i mistrz świata na torze jak i na szosie.
20 grudnia Franco Harris – legenda Pittsburgh Steelers i NFL. Odszedł na trzy dni przed zastrzeżeniem swojego numeru i 50. rocznicą od jednej z bardziej pamiętnych akcji w historii NFL „Immaculate Reception”.
27 grudnia odszedł w wieku stu lat Tadeusz Janik, dziennikarz i komentator sportowy. W przeszłości był m.in. redaktorem naczelnym katowickiego „Sportu”.
29 grudnia zmarł król futbolu, Pele – o którym już napisaliśmy na początku tych wspomnień.
STYCZEŃ 2023
6 stycznia Gianluca Vialli – włoski trener, asystent Roberto Maciniego w kadrze Italli.
8 stycznia zmarli:
niemiecka legenda narciarstwa alpejskiego – Rosi Mittermaier.
Roberto Dinamite – były piłkarz reprezentacji Brazylii.
Eugenia Rzążewska – Rudzka – wybitna zawodniczka polskiej kadry w szczypiorniaka.
10 stycznia zmarł były i ostatni król Grecji Konstantyn II, był świetnym sportowcem – w 1960 został mistrzem olimpijskim w żeglarstwie.
31 stycznia zmarł Jan Kudra, jeden z najlepszych polskich kolarzy XX wieku, wielokrotny mistrz kraju, olimpijczyk z Tokio, dwukrotny zwycięzca Tour de Pologne.
31 stycznia odeszła również Anna Czerwińska – polska alpinistka i himalaistka, druga Polka po Wandzie Rutkiewicz, która znalazła się na szczycie Mount Everestu.
LUTY 2023
2 lutego zmarł w wieku 26 lat Jakub Procanin, siatkarz jasielskiego MKSu Gamrat MOSiR – był zawodnikiem, który ze względu na ciężką chorobę i konieczność amputacji ręki, mecze rozgrywał jedną ręką.
6 lutego ratownicy medyczni pracujący na gruzach po trzęsieniu ziemi na pograniczu turecko – syryjskim odnaleziono ciało Christiana Atsu, piłkarza klubu Hatayspor. Spod gruzów na pograniczu Turcji i Syrii wydobyto również ciało kapitana reprezentacji Turcji w piłce ręcznej Cemala Kutahyę.
8 lutego zmarł słynny chorwacki trener Miroslav „Ciro” Blażević”, który z piłkarską reprezentacją swojego kraju zdobył brązowy medal mistrzostw świata w 1998 roku.
15 lutego zmarł Grzegorz Skrzecz (jego sylwetka została już przybliżona na w pierwszej części artykułu).
MARZEC 2023
1 marca zmarł Just Fontaine, legendarny napastnik reprezentacji Francji i rekordzista mistrzostw Świata. Podczas MŚ w 1958 roku zdobył trzynaście bramek, zostając tym samym najskuteczniejszym zawodnikiem w historii.
12 marca odszedł Dick Fosbury (sylwetka została opisana w pierwszej części artykułu). Tego dnia również zmarł Naonobu Fujii. Japończyk miał 31 lat i od kilku miesięcy zmagał się z nowotworem. Jeszcze w 2021 brał udział w igrzyskach olimpijskich.
KWIECIEŃ 2023
Do tragicznego wypadku doszło po meczu Ligi Mistrzyń siatkarek zawodniczka włoskiego zespołu Igor Gorgonzola Novara wypadła z okna pokoju hotelowego i zginęła na miejscu. Miała zaledwie 18 lat.
20 kwietnia – Josep Maria Fuste, były pomocnik FC Barcelony, w ostatnich latach konsultant Rady Nadzorczej Blaugrany.
23 kwietnia zmarła Tori Bowie – amerykańska biegaczka i skoczkini w dal. Była trzykrotną medalistką olimpijską i dwukrotną mistrzynią świata.
MAJ 2023
15 maja zmarł jeden z najwybitniejszych w historii polskich ciężarowców Zbigniew Kaczmarek. Podczas Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 roku wywalczył w wadze lekkiej brązowy medal . Odznaczony również Orderem Odrodzenia Polski oraz Złotym Krzyżem Zasługi.
22 maja w wieku 30 lat zmarł Mateusz Rudnik, były koszykarz i zawodnik KS Basket Piła.
CZERWIEC 2023
12 czerwca w wypadku motocyklowym zginął Patrick Gasienica. 24 – letni amerykański skoczek narciarski polskiego pochodzenia był olimpijczykiem z Pekinu. W ten dzień zmarł również Silvio Berlusconi. Był trzykrotnym premierem Włoch oraz właścicielem i prezesem klubu AC Milan.
W wyniku obrażeń odniesionych na Tour de Suisse zmarł 16 czerwca Gino Maeder, reprezentujący Bahrain Victorious.
LIPIEC 2023
1 lipca w wypadku zginął podczas Regionalnych Mistrzostwach Europy Formuły Dilano van’t Hoff, miał zaledwie 18 lat.
3 lipca zmarł Maciej Skupiński – pierwszy polski mistrz świata w muay thai. Pionier tego sportu w naszym kraju.
Jedną z tragiczniejszych śmierci niewątpliwie była ta Adama Johnsona, której niestety świadkami kibice. Brytyjski hokeista zmarł w sobotę 28 października w wyniku przecięcia przez jedną z łyżew rywali jego gardła.
Wieczna niech będzie o nich nasza pamięć!
Autor: Paweł Ziobro
