Naszym ostatnim przystankiem w piłkarskiej podróży po Oceanii będzie Tonga. Jest to państwo wyspiarskie położone na archipelagu o tej samej nazwie. Piłka nożna nie jest tam bardzo popularna, przez co drużyna narodowa nie radzi sobie najlepiej w kontynentalnych rozgrywkach i jest uznawana za jedną z najsłabszych na świecie.
Drużyna narodowa
Reprezentacja Tonga w piłce nożnej nigdy nie zakwalifikowała się do Mistrzostw Świata, a jej poczynania w lokalnych rozgrywkach również nie należą do najlepszych. Nigdy nie udało im się dostać do Pucharu Oceanii, a w Pacific Games grali czterokrotnie – za każdym razem odpadając w fazie grupowej.
Zespół Tonga w ostatnich latach przechodzi przez kryzys. Kiedy mówimy, że drużyna, która sama w sobie prezentuje bardzo niski poziom, jest w kryzysie, należy spodziewać się naprawdę fatalnych wyników. Timi Fakafomua swój ostatni mecz wygrali bowiem w 2011 (!) roku. Wówczas w eliminacjach do Mistrzostw Świata pokonali 2:1 Wyspy Cooka. Od tamtej chwili reprezentacja Tonga zaczęła marsz w dół rankingu FIFA, kilkukrotnie kompromitując się w rozgrywkach. Ostatecznie w 2019 roku zajmują tam 204 miejsce.
Najpierw nie udało im się zakwalifikować na mundial w Rosji. Przegrali wszystkie mecze w swojej grupie z Samoa, Wyspami Cooka oraz Samoa Amerykańskim. Żadna z tych drużyn nie należy do elity w Oceanii, więc odpadnięcie na tak wczesnym etapie eliminacji uznano za rozczarowanie. Przez brak kwalifikacji do kolejnej fazy, Tonga nie dostało się po raz kolejny do Pucharu Oceanii.
Zobacz także: Dookoła świata – Nowa Zelandia
Jednak najgorszym okresem był dla nich rok 2017. Wówczas Timi Fakafomua wzięli udział w South Pacific Games. W grupie mierzyli się z Vanuatu, Fidżi, Wyspami Salomona, Nową Kaledonią oraz niezrzeszoną w FIFA reprezentacją Tuvalu. Większość przeciwników była wyżej notowana od Tonga, zatem nikt w kraju nie oczekiwał cudów w tym turnieju. Nikt jednocześnie nie spodziewał się tak wielkiego blamażu. Togijczycy przegrali wszystkie mecze – nawet ten przeciwko reprezentacji Tuvalu, czyli kraju, który liczy zaledwie 11 tysięcy mieszkańców. Drużyna Tonga zajęłą ostatnie miejsce w grupie, a podczas całego turnieju ledwie pięć razy trafili do siatki.
Z obecnej drużyny Timi Fakafomua ciężko jest wyróżnić kogokolwiek, ponieważ wszyscy reprezentanci grają w rodzimej lidze oraz prezentują ten sam, beznadziejny poziom. Można tylko wspomnieć o 44-letnim obrońcy Uele Kilifi, który gra dla kadry od ponad 20 lat, a co za tym idzie zaliczył najwięcej występów w historii (22).
Rozgrywki klubowe
Na Tonga jest zrzeszonych zaledwie kilkanaście klubów. Rozgrywki ligowe są tam kiepsko zorganizowane. W najwyższej lidze gra tylko siedem zespołów. Najbardziej utytułowanym klubem z wysp jest Lotoha’apai United. Na swoim koncie mają 16 ligowych tytułów. Drużyny z wysp kiepsko radzą sobie w Lidze Mistrzów w Oceanii. Jeszcze ani razu nie zajęły wysokiego miejsca w tych rozgrywkach. Zawsze odpadają w preeliminacjach, bądź w rundzie grupowej, bardzo często odnosząc wysokie porażki.
Piłka nożna na Tonga w ostatnich latach ma się, jak już zdążyliśmy dowieść, bardzo słabo. Niedawno ruszył tam projekt The Second Goal, mający na celu podniesienie poziomu piłkarskiego w kraju. W ramach tego przedsięwzięcia na wyspach zostało wybudowane kilka obiektów sportowych, a wszystkie mecze ligowe rozgrywane są w lokalnej akademii piłkarskiej. Być może w przyszłości przyniesie to pewne efekty i Timi Fakafomua wyjdą z kryzysu. Na chwilę obecną jednak ciężko wyobrazić sobie, by reprezentacja Tonga rozegrała dobre eliminacje do mundialu w Katarze. Jedyną nadzieją tej kadry jest dość zdolna młodzież, której ostatnio udało się awansować do Pucharu Oceanii U-19.
Ciekawostki
- W ciągu czterech lat reprezentacja Tonga spadła w rankingu FIFA aż o 28 miejsc.
- Przydomek kadry Timi Fakafomua wywodzi się z języka tonga i oznacza po prostu drużyna narodowa.
- Największym zwycięstwem w historii reprezentacji Tonga jest pokonanie 7:0 Mikronezji w 2003 roku.
- Wspomniany wyżej Uele Kilifi jest także dyrektorem technicznym w lokalnej federacji piłkarskiej.
- Żadne rozgrywki na wyspach nie są profesjonalne. Piłkarze na co dzień zajmują się połowem ryb lub rolnictwem.
Zobacz także: Dookoła świata – Fidżi
Zobacz także: Piłkarskie wojny – Bitwa o Teheran
